Birleşmiş Milletler Zorunlu veya İstemsiz Kayıplar Çalışma Grubu; Göçmenlerin İnsan Hakları Özel Raportörü, Terörizmle Mücadele ederken Insan Haklarının ve Temel Ozgürlüklerin Geliştirilmesi ve Korunması Özel Raportörü ile Işkence ve diğer Zalimane, Insanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya İlişkin Özel Raportörü; Türkiye Hükümeti’nin Hizmet Hareketine ve gönüllülerine yönelik yurtiçinde ve yurtdışında zorunlu kaçırma, tutuklama, deport, iade vb. birçok illegal operasyonlarına yönelik yazdığı ORTAK MEKTUBU internet sitesinde kamuoyuyla paylaştı.
Birleşmiş Milletler Zorunlu ve İstemsiz Kayıplar Çalışma Grubu ve Özel Raportörleri, uzun süredir konuyla ilgili olarak Türkiye ile yazışma halindelerdi ve pekçok vaka için Türkiye’den savunma istendi. Konu üzerine raportörlerin çalışmasının ardından bir ortak mektup hazırlandı ve taraflara gönderilmesinin ardından Birleşmiş Milletler’in internet sitesinden kamuoyuna açık biçimde yayınlandı.
BM internet sitesinde yayınlanan ortak mektupta öne çıkan başlıklar şunlar:
- Devlet-destekli yurtdışı kaçırmaları sistematik bir uygulama olmuştur.
-Türk vatandaşlarının birden fazla devletten Türkiyeye zorla kaçırıldığı vurgulandı;
-Hizmet hareketiyle ilişkisi olan kişilerin Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Afganistan, Kamboçya, Gabon, Kosova, Kazakistan, Lübnan ve Pakistandaki yetkililerle eşgüdüm içerisinde gizli operasyonlarla keyfi olarak tutuklanıp gözaltına alındığı, zorla kaybetme ve işkenceye maruz kaldığı ifade edildi.
-Türkiye Hükümetinin, diğer Devletlerle koordineli olarak, 100ü aşkın Türk vatandaşı zorla Türkiyeye naklettiği bildirilmekte olup, bunların 40ı çoğunlukla sokaklardan veya tüm dünyadaki evlerinden çocukları ile birlikte kaçırılan zorla kaybolmaya maruz kalmıştır.
- Türkiye hükûmeti, gerekçesiz sebeplerle “terörizm ve uluslararası suçla mücadeleye” yönelik birden fazla Devletle ikili “güvenlik işbirliği anlaşmaları” imzalamıştır. Bu anlaşmaların İddia edilen operasyonların zamanlamasıyla açık bir bağlantısı olduğu görülüyor.
Kaçırılmaların bir çoğu anlaşmaların yürürlüğe girmesinden bu yana iki yıl içinde gerçekleştirildi.
- Milli İstihbarat Teşkilatının (MIT), yurt dışındaki operasyonları yürütme veya bunlarla mücadele etme görevi verilen ayrı bir departman kurduğu ve sonrasında Afganistan, Azerbaycan, Kamboçya, Gabon, Irak, Kazakistan, Kosova, Malezya, Moldova, Moğolistan, Myanmar, Pakistan, Katar, Suudi Arabistan, Sudan, Ukrayna’da çok sayıda Türk vatandaşının kaybolmaya başladığı belirtildi
- Devlet destekli Uluslararası Kaçırma ve Zorla Geri Dönüş: Türk makamları iadeyi yasal yollarla güvence altına al(a)madığında, istihbarat teşkilatları ve polis de dahil olmak üzere üçüncü ülkelerden kolluk kuvvetleriyle işbirliği içinde gizli operasyonlara başvururlar.
- Mustafa Ceyhan (Azerbaycan), Harun Çelik (Arnavutluk), Mesut Kaçmaz, Bayan Meral Kaçmaz ve iki çocuğu (Pakistan), Mustafa Erdem, Yusuf Karabina, Kahraman Demirez, Cihan Özkan, Hasan Hüseyin Günakan ve Osman Karakaya (Kosova), Osman Özpınar, İbrahim Akbaş ve Adnan Demirönal, Eşleri ve Çocukları (Gabon), Osman Karaca (Kamboçya), Ayten Öztürk (Lübnan), Zabit Kişi (Kazakistan) davaları zorunlu kaçırılma ve iade operasyonlarına delil olarak gösterildi.
- Bildirilen tüm davalarda ortak olan, hukukun üstünlüğü ve yasal güvencelerin yanı sıra, zorla kaybetmeler, keyfi gözaltı, işkence ve diğer temel hak ihlallerine ilişkin sorumluluk (hesap verilebilirlik) yetki ve yükümlülüğünün eksikliğidir.
2016 yılının Ocak ayından itibaren 29 kişi Gülen Hareketiyle ilişkileri olduğu gerekçesiyle Türkiye’de “siyah transporter” vakaları olarak bilinen çerçevede zorla kaybedildi. Bu kişilerden üçünden halen haber alınamıyor. Türkiye dışından kaçırılan kişi sayısının ise 80’i aştığı belirtiliyor.
BM’nin Ortak Mektubu için tıklayın
https://spcommreports.ohchr.org/TMResultsBase/DownLoadPublicCommunicationFile?gId=25209
