BBC Türkçede yer alan habere göre Türkiye ekonomisindeki ve dış politikasındaki son gelişmelerin değerlendirildiği yazıda Gardner, Erdoğanın ABDnin tehditleri ve Rusyanın taleplerine nasıl cevap vereceğini kararlaştırması gerektiğini belirtiyor.
Gardnera göre birkaç hafta içindeki verilecek bu kararlar, Türkiyenin ekonomik istikrarına ve güvenliğine gerçek tehditlerin yöneldiği bu dönemde jeopolitik olarak nereye oturduğuna karar vermesine yardımcı olacak.
Gardnerın yazısından öne çıkan satırlar şöyle:
Türk Lirasının yıl başından bu yana ABD Doları karşısında yüzde 40 değer kaybetmesine ve şirketlerin dış borcunun artmasına neden olan kur krizi şimdilik duruldu. Ancak, NATO üyesi Türkiyenin Rusya ile yakınlaşmasına, İrana yönelik yaptırımları kırmasına ve ABDli pastör Andrew Brunsonu terör suçlamasıyla hapis tutmasına kızan ABD, Türk bakanlara ve Türkiyeden ithalata yönelik cezalandırıcı adımlar attı ve Türk ekonomisinin en kırılgan olduğu dönemde yeni adımlar atmaya da hazırlanıyor.
Gardner, 12 Ekimde yeniden hakim karşısına çıkacak olan Pastör Brunsonun serbest bırakılabileceğine dair spekülasyonların arttığını da vurguluyor. .
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen yıl Brunsonun tutukluluğu ve Fethullah Gülenin Türkiyeye iadesi arasında bağlantı kurmuştu. Darbe girişimi sonrası muhaliflere yönelik girişilen temizlik göz önünde tutulduğunda, Erdoğanın Türk yargısının bağımsız olduğuna dair taahhüdünü çok az kişi ciddiye aldı. Birçokları Pastör Brunsonun ABD Başkanı Donald Trumpa barış hediyesi olarak sunulacağını düşünüyor.
Erdoğanın hafta başında meclis açılışında yaptığı konuşmada Brunson davası ve Suriyede Kürt PYD güçlerine verdiği destek nedeniyle ABDye çıkıştığını hatırlatan Gardnerın yazısı şöyle devam ediyor:
Geçmişte Erdoğandan yana esen rüzgarlar beraberinde serinkanlı bir diplomasi getiriyordu, ancak Erdoğanın şu anki ruh haline bakılırsa artık durum farklı. Washingtonın kızgınlığı, Türkiyeninkinden daha çok.
Erdoğanın müttefikleri Rusya, Çin ve hatta Avrupa Birliği ile kurulacak bir Trump karşıtı ittifaktan bahsediyor... Ancak bu arada Erdoğanın dünya sahnesindeki yeni en iyi arkadaşı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile arasında anlaşmazlık potansiyeli taşıyan geniş bir alan bulunuyor. Suriyenin 7 yıldır süren iç savaşına karşıt taraflarda başlasalar da, Rusyanın Esad yönetimini destekleyen hava saldırıları ile Türkiye Rusyanın yörüngesine çekildi...
Moskova şu an İdlibde Esad güçlerine verdiği desteği durdurdu. Bunun karşılığında Rusya Ankaradan bölgedeki muhalifleri Türkiye destekli koyunlar ve cihatçı keçiler olarak ayırmasını bekliyor. Geçen ay Soçide Erdoğan ve Putin arasında varılan anlaşmaya göre İdlibde silahlardan arındırılmış bir bölge oluşturulacak. Türkiyeden 15 Ekime kadar 20 bin El Kaide bağlantılı cihatçıyı bölgeden çıkarması bekleniyor. Bu olası görünmüyor.
Gardner İdlibde yaşanması muhtemel katliamın, Türkiyeyi de 2015-2016daki gibi cihatçı misilleme saldırılarının hedefi yapabileceği yorumunda da bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğanın geçen hafta Almanyaya yaptığı ziyareti de hatırlatan Gardner, Erdoğanın Avrupa Birliği ile ilişkilerini yeniden ateşlemek istediğini belirtiyor.
Erdoğan Avrupadan ciddi bir yatırım ve ülkedeki 3,5 milyon Suriyeli için daha fazla yardım bekliyor.
Ama Erdoğan elindeki jeopolitik (ve ekonomik) toplarla oynarken, tek adam yönetimi sallanıyor. Tüm gücü elinde tutan Erdoğan, hangi kaldıracı nerede kullanacağını bilen herkesi çevresinden uzaklaştırdı: eski hükümetlerindeki liberal ve laikleri, kendi partisinin kurucularını, onbinlerce Gülenciyi ve kamu sektörünün üst kademelerini.
Gardnerın yazısı ismi verilmeyen bir AKPlinin şu sözleriyle son buluyor:
Türkiye bazı çok kritik kararların eşiğinde. Buna bu sistemle mi yola devam edileceği yoksa sistemin modifiye mi edileceği sorusu da dahil. Türkiyenin insanları yeniden bir araya gelmeli. Bu bölünmüşlüğün altından kalkamayız.
