KaranlıktakiAydınlıkten Yusuf Derelinin haberine göre İkinci yüzde 20’lik dilimde yer alan 2 milyon 634 bin emekli ve hak sahibinin ortalama aylık ve geliri bin 252 TL. Raporda, “Bir başka ifadeyle 7,9 milyon emekli ve hak sahibi asgari ücretin altında aylık ve gelir almaktadır. 13,2 milyon emekli ve hak sahibinin sadece 5,3 milyonu 3 bin TL üzerinde ortalama aylık ve gelir elde etmektedir,” deniliyor.Raporda, en düşük emekli maaşının 1,500 TL olduğu iddiasının da doğru olmadığı ayrıntılı olarak anlatılıyor. “Aylık ve gelirler değişmedi. Ancak emekli aylık ve gelirleri daha düşük ise Hazine tarafından 1.500 TL’ye tamamlanıyor. Ama yapılan zamlar, 1,500 TL üzerinden değil, görünen aylığı üzerinden yapılıyor,” ifadeleri kullanılıyor.
AKP iktidarı döneminde emeklilerin gelirleri eridikçe eridi. 2002 yılında ortalama emekli maaşı 216 TL iken asgari ücret 163 liraydı. Bugün asgari ücret 2 bin 324 lira ancak ortalama emekli maaşı 2 bin 30 lira. Emekli maaşı derdine derman olmayan vatandaşlar yeni iş aramaya başlıyor. Rapora göre, 4,3 milyon emekli, yani emeklilerin yüzde 47’si ya çalışıyor ya da iş arıyor. Çalışma hayatındaki emekli oranı 2002 yılında yüzde 36 idi.
Türkiye’de emeklilerin durumu her geçen yıl daha da kötüleşiyor. Asgari ücret 2 bin 324 lira olduğu Türkiye’de en düşük emekli maaşı geçtiğimiz Mart ayında 1,500 TL’ye yükseltilmişti. Zira emeklilere 1.100-1.200 lira maaş bağlanıyordu. Asgari ücretin neredeyse yarısı kadar… Ocak 2019’da en düşük emekli aylığının 1.000 TL’ye çıkarılmıştı. TÜRK İŞ’in Eylül ayı araştırmasına göre 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 2 bin 447 TL!
SGK, BİLGİLERİ SAKLIYOR
DİSK AK, emeklilerin içinde bulunduğu zor şartları resmi verilere dayanarak raporlaştırdı. Türkiye’de emeklilerin ve hak sahiplerinin aylıklarına ve gelirlerine ilişkin sağlıklı veriler yok. SGK emekli ve hak sahiplerinin aylık ve gelir aralıklarına ilişkin verileri açıklamıyor ve bu yönde bilgi edinme başvurularını reddediyor. Raporda, SGK’nın açıkladığı en düşük ve en yüksek emekli aylığına ilişkin verilerin de gerçeği yansıtmadığı belirtiliyor.
EMEKLİ AÇLIĞA MAHKUM
Raporda emeklilerin aylık gelirlerinin TÜİK ve SGK’nın verileri karşılaştırılarak bulunduğu aktarılıyor. Buna göre, Türkiye’de emekli ve hak sahiplerinin ilk yüzde 20’lik dilimi (2 milyon 634 bin kişi) ortalama 762,8 TL emekli aylık ve
geliri alıyor. İkinci yüzde 20’lik dilimde yer alan 2 milyon 634 bin emekli ve hak sahibinin ise ortalama aylık ve geliri 1.252 TL olarak hesaplanmış. Üçüncü yüzde 20’lik dilimde yer alanların ortalama aylık ve geliri ise 2.284 TL. Raporda, “Bir diğer ifadeyle 7,9 milyon emekli ve hak sahibi asgari ücretin altında aylık ve gelir almaktadır.” deniliyor.
4,3 MİLYON EMEKLİ İŞ ARIYOR
Emekliler arasında çalışanların oranı her geçen yıl daha da artıyor. Raporda bu konuda da önemli veriler paylaşılmış. Raporda, “2008’de yapılan sosyal güvenlik düzenlemeleri sonucunda emekli aylık ve gelirlerinin giderek düşmesi emeklileri giderek daha fazla çalışmaya yöneltiyor. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana çalışan veya iş arayan emeklilerin sayısı 1,5 milyondan 4,3 milyona yükselmiştir. Emeklilerin çalışmasının temel nedeni emekli aylıklarının yetersiz olmasıdır.” cümlelerine yer veriliyor. Çok değil, 10 yıl önce emekli maaşıyla tanesi 117 liradan 6 adet çeyrek altın alabilen emekli, bugün en düşük emekli maaşıyla iki çeyrek bile alamıyor!
2008’DEKİ KANUN EMEKLİYİ BİTİRDİ
2008 yılında kabul edilen 5510 sayılı yasanın emeklilerin maaşların her geçen yıl daha da düşmesine neden olduğu belirtiliyor. “AKP döneminde 2008 yılında kabul edilen 5510 sayılı yasa ile güncelleme katsayısı ve aylık bağlama oranı ile aylıkların alt sınırı düşürüldü ve aylıkların artırılma yönteminde büyümeye yer verilmedi. Böylece emekli aylık ve gelirleri asgari ücretin altına düşmeye başladı.” deniliyor. Tabloya göre kayıp oranı yüzde 35. Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Tezel, 2013’te kaleme aldığı bir köşe yazısında “Söz konusu değişiklik yapılmasaydı, bugün en düşük emekli maaşı 640 TL değil, 1.250 TL olacaktı.” ifadelerini kullanmıştı.
GENÇ EMEKLİLER ÜLKESİ DEĞİLİZ
Raporda emeklilerin yaş grupları da ayrıntılı olarak ele alınmış. “Emeklilerin yüzde 80’ne yakınını 55 ve yukarı yaştakiler oluşturmaktadır. Türkiye’nin ‘genç emekliler’ ülkesi olduğu iddiası doğru değildir.” ifadeleri kullanılıyor. Emeklilerin yüzde 16’sının ise 50-54 yaş grubunda yer aldığı görülüyor.
EYT’NİN ÇÖZÜMÜ AYLIK 2 MİLYAR TL
Raporda EYT sorununa da değilmiş. Şu ifadeler kullanılıyor: “Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) büyük bir toplumsal sorundur. Emeklilikte yaşa takılmak 1998 yılında işe giren ve o tarihte 2023 yılında emekli olma hakkına sahip bir işçinin, 1999 yılında çıkarılan bir yasa ile emekliliğinin 15 yıl sonraya, 2038 yılına ertelenmesidir. Emeklilikte yaşa takılanlar arasında 2 yıl ile 18 yıl arasında mağduriyet var. EYT sorununun çözülmesi bir hukuksuzluğun giderilmesidir. EYT sorununun çözümü SGK için aylık ortalama 2 milyar TL civarında
ilave bir ödeme anlamına gelecektir. Emekli aylıkları ödemelerinde ilk etapta yüzde 6-7 civarında bir artışla EYT sorununun çözümü için büyük bir adım atılabilir.”
Kaynak: KaranlıktakiAydınlık
